HOŞGELDİNİZ ! Prof. Dr. Öner Çelik

Ağız, Dil ve Dudak Tümörleri

Ağız İçi Tümörler Nelerdir? Belirtiler ve Risk Faktörleri

Ağız kanseri (ağız kanseri), baş ve boyun kanserinin en yaygın olanıdır. Genellikle 60 yaş ve üzeri kişileri etkiler. Ağız kanseri dudaklarınızı ve dilinizin ilk kısımlarını, ağız tavanınızı ve tabanını etkiler. Ayrıca yutak kısmını da etkiler – dilinizin ve ağız tavanınızın arka kısmı, bademcikleriniz ve boğazınızın yanları ve arkası.

Ağız İçi ve Yutak Kanserlerinin Erken Dönem İşaretleri

Ağız kanserinin, ağzınızdaki yaygın sorunlar veya değişikliklerle karıştırılabilecek birkaç belirtisi ve semptomu vardır.

Örneğin, ağzınızın içinde kazıyamayacağınız lekeler fark edebilirsiniz. Bu lekeler kanser öncesi durumlar olabilir.

Aşağıdaki durumların hepsi ağzınızda ve boğazınızda lekeler olarak görünür, ancak farklı renklerdedirler:

Lökoplaki: Bunlar ağzınızda veya boğazınızda düz beyaz veya gri lekelerdir.
Eritroplaki: Bunlar hafifçe kabarık veya düz kırmızı lekelerdir. Bu lekeler kazındığında kanayabilir.
Eritroleukoplaki: Bu lekeler kırmızı ve beyazdır.

Ağız kanserinin yaygın belirtileri ve semptomları şunlardır:

Dudaklarınızda veya ağzınızın içinde kolayca kanayan ve iki hafta içinde iyileşmeyen yaralar (ülserler).
Dudaklarınızda, diş etlerinizde veya ağzınızın içinde pürüzlü noktalar veya kabuklu alanlar.
Ağzınızda belirgin bir neden olmadan kanayan bölgeler. Yüzünüzde, boynunuzda veya ağzınızda belirgin bir neden olmadan oluşan uyuşukluk, ağrı veya hassasiyet.
Çiğneme veya yutma, konuşma veya çenenizi veya dilinizi hareket ettirme zorluğu.
İstemsiz kilo kaybı.
Kulak ağrısı.
Kronik kötü nefes.
ağız içinde ve yutakta şişlik, kitle
Boyunda kitle
Yutma güçlüğü, ses değişikliği
Görüntüleme yöntemleri tesadüfen bulgu verebilir

Ağız boşluğu Kanseri Kimlerde Daha Sık Görülür?

Genel olarak, 60 yaş üstü sigara, alkol, tütün çiğneyen her 100.000 kişiden yaklaşık 11’i yaşamları boyunca ağız kanserine yakalanacaktır. Erkeklerin ağız kanserine yakalanma olasılığı kadınlara göre daha yüksektir. Beyaz tenli kişilerin ağız kanserine yakalanma olasılığı siyah tenli kişilere göre daha yüksektir. Dudak kanserlerinde ise %90 üzerinde sebep kronik olarak güneş ışınlarına maruziyet ayrıca HPV virüsü de daha çok yutak (orofarenks) kanserlerine sebep olur.

Vücudumuzun Hangi Kısımları Ağız Boşluğundadır?

Ağız boşluğunuz şunları içerir:

Dudaklar.
Diş etleri.
Yanaklarınızın iç kısmının yüzeyi.
Dilinizin üçte iki ön kısmı.
Ağız tabanınız (dilinizin altındaki kısım).
Sert damak.
Yirmi yaş dişlerinizin hemen arkasındaki alan.

Ağız Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Diş hekiminiz düzenli kontrollerinizden birinde olası ağız kanserini tespit edebilir. Ön testler yapabilir veya sizi bir ağız ve çene cerrahına veya baş ve boyun cerrahına yönlendirebilirler. Bu uzmanlara kulak, burun ve boğaz (KBB) uzmanları da denir.

Ağız kanseri tanı testleri şunları içerir:

Fiziksel muayene: KBB Doktorunuz ağzınızın tüm iç kısmına bakacak ve ağzınızın etrafını dokunarak muayene edecektir. Ayrıca başınızı, yüzünüzü ve boynunuzu kanser öncesi veya kanser belirtileri açısından muayene edecektir. Ayrıca laringoskopi ve faringoskopi: doktorunuz boğazınıza, dilinizin tabanına ve gırtlağınızın (ses kutusu) bir kısmına bakmak için uzun ve ince bir endoskop (kamera ile) kullanır.
Fırça biyopsisi: kazıma biyopsisi veya eksfoliatif sitoloji olarak da adlandırılır
Ensizyonel biyopsi: incelenecek hücreleri elde etmek için küçük doku parçaları çıkarılır.

Ağız kanserinin evreleri var mıdır?

Tanı testleri kanserin evresini belirlemeye yardımcı olur. Evre, kanserin yerini, kanserin büyüyüp büyümediğini veya bulunduğu bölgenin yüzeyine nüfuz edip etmediğini açıklar. Testler ayrıca kanserin vücudunuzdaki diğer bölgelere yayılıp yayılmadığını kontrol eder.

Doktorunuz tedaviyi önermek ve iyileşme şansını tahmin etmeye yardımcı olmak için evreleme bilgilerini kullanır.

Ağız kanserleri TNM sistemi kullanılarak evrelenir. T, tümörün boyutunu ve yerini belirtir. N, tümörün lenf düğümlerinize yayılıp yayılmadığını belirtir. M, tümörün uzak organlara metastaz yapıp yapmadığını veya vücudunuzun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirtir.

Ağız boşluğu kanserinin evreleri şunlardır:

T1: Ağzınızdaki tümör 2 santimetre veya daha küçük ölçülür.
T2: Tümör 2 santimetre ile 4 santimetre arasındadır.
T3: Tümör 4 santimetreden büyüktür.

Tümörün Konumuna Göre Uygulanan Cerrahi Yöntemler

Ağız boşluğu (oral) kanserleri için ana tedavi şekli cerrahidir. Diğer tedavi seçenekleri, radyasyon tedavisi ve kemoterapidir bu tedaviler daha çok ileri evre tümörlerde ya da cerrahi olarak tedavi edilmesinin zor olduğu tümörlerde kullanılır. Doktorunuzla tüm seçenekleriniz için amaç, yan etkiler ve yan etkileri yönetme yolları hakkında konuşabilirsiniz.

Doktorunuz tedaviyi önermeden önce birkaç faktörü göz önünde bulundurur. Bu faktörler şunlardır:

Kanserinizin türü.
Kanserinizin orijinal bölgeden ağzınızın ve boğazınızın diğer bölgelerine veya vücudunuzun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığı.
Genel sağlığınız.
Yaşınız.

Ağız kanseri tedavisi için en yaygın ameliyatlar şunlardır:

Tümörün çıkarılması: tümörleri ağzınızdan veya boynunuzdaki bir kesiden çıkarılabilir.
Glossektomi: Bu, dilinizin kısmen veya tamamen çıkarılmasıdır.
Mandibulektomi: Bu, çene kemiğinizdeki ağız kanseri için yapılan ameliyattır.
Maksillektomi: Bu ameliyat, ağzınızın kemikli çatısı olan sert damağın bir kısmını veya tamamını çıkarır.
Dudak tümörü eksizyonu: dudağınızın bir kısmının cerrahi olarak çıkarılması
Boyun diseksiyonu: Bu ameliyat, boynunuzdan lenf nodlarını çıkarmak için yapılır.
Rekonstrüksiyon: Geniş doku alanlarını çıkaran ameliyat, tümörün bıraktığı boşlukları doldurmak veya dudaklarınızın, dilinizin, damağınızın veya çenenizin bir kısmını değiştirmek için rekonstrüktif cerrahi ile takip edilebilir. Bazı durumlarda, rekonstrüktif cerrahi, vücudunuzun diğer bölgelerinden sağlıklı kemik ve doku alınarak yapılır.

Ağız Kanserim Varsa Ne Bekleyebilirim?

Tüm kanserlerdeki gibi, erken teşhis ve tedavi ağız kanserinin yayılma olasılığını azaltır. Ağız kanseri için tedavi gören kişilerin yaklaşık 1/3’ünde yeni bir kanser gelişir. Ağız kanseri için tedavi gördüyseniz, takip muayeneleri çok önemlidir.

Ameliyat Sonrası Konuşma ve Beslenme Süreçleri

Özellikle ameliyattan sonraki ilk haftalarda hasta ağızdan beslenemez. Daha çok nazogastrik sonda ile beslenir. Bir kaç hafta içinde ağızdan beslenme başlanır. Dil tümörlerinin rekonstriksiyonu yapılmışsa gastaları bir kaç ay içinde konuşmaya başlar. Eskisi kadar iyi artikülasyonları olmasada konuşma fonksiyonu zamanla düzelir.

Estetik ve Fonksiyonel Açıdan Dudak Rekonstrüksiyonu

Hem dudağın hem dilin hem de çenenin ameliyat anında bir takım serbest veya yakından çevrilen doku parçalarıyla rokonstriksiyonu yapılabilir.

Ağız Tümörü Ameliyatı Ne Kadar Sürede İyileşir?

Hastalar ameliyat sonrası normal servise hemen geçemeyebilir. Bazen bir gece bazen daha fazla yoğun bakımda kalabilir. Bu durum yapılan ameliyatın boyutlarına ve ameliyat süresine bağlı değişebilir. İyileşme bir kaç hafta veya ay sürebilir. Bu tümörün yerine boyutuna ve evresine göre değişir.

Ağız, Dil ve Dudak Kanserlerinde Erken Teşhisin Önemi

Tüm kanserlerde olduğu gibi bu kanserlerde de erken teşhis yaşam süresini uzatır ve cerrahinin daha küçük oluşan kaybın daha az, iyileşmenin daha hızlı olmasına neden olur.

Adı Soyadı: Öner Çelik
Unvan: Profesör Doktor.